Dochody Polaków w 2020 roku

Pomimo COVID-19 dochody Polaków w 2020 roku wzrosły. Spadły za to o 6,5% wydatki.

Pandemia COVID-19 odcisnęła swoje piętno na poziomie i strukturze wydatków Polaków w 2020 roku. Sytuacja materialna gospodarstw domowych nieznacznie się poprawiła, ale wydatki spadły o 6,5%. To pierwszy spadek od 15 lat – wynika z danych GUS. Najwyższe dochody osiągnęła grupa pracujących na własny rachunek, która również najwięcej wydawała. Natomiast najwyższy udział wydatków w dochodach (78,8%) odnotowano w grupie emerytów i rencistów. Eksperci Personnel Service wskazują, że mniejsze wydatki w czasie kryzysu wywołanego pandemią nie są niczym zaskakującym. W tym roku powinny one wrócić do poziomu notowanego przed pandemią, ale jednocześnie wzrośnie skłonność ludzi do oszczędzania.

Poziom przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na jedną osobę w zaokrągleniu do 1 zł wyniósł w 2020 roku 1919 zł i był realnie o 2% wyższy od dochodu z 2019 roku. Jak wskazują eksperci Personnel Service, mimo że dochody stale rosną, to ich dynamika w wyniku COVID-19 spowolniła. Miesięczne wydatki w skali roku spadły o 6,5% do poziomu 1210 zł. Polacy w czasie pandemii wydali mniej na towary i usługi konsumpcyjne – wydatki wyniosły 1165 zł i były realnie niższe o 6,2% w stosunku do 2019 roku, a więcej pieniędzy przeznaczyli na żywność i napoje bezalkoholowe oraz użytkowanie mieszkania i nośniki energii.

– Włączenie trybu oszczędnościowego w czasie kryzysu wywołanego pandemią COVID-19 nie jest zaskakujące. Gospodarstwa domowe, niepewne swojej sytuacji, wolały pieniądze oszczędzać, wielu też traciło część lub całość dochodów. Należy się jednak spodziewać, że już w tym roku, o ile program szczepień będzie skuteczny, wrócimy do poziomu wydatków notowanego przed pandemią. Pozytywnym skutkiem, który z nami zostanie, powinna być większa skłonność gospodarstw domowych do oszczędzania i posiadania zapasu gotówki na tzw. czarną godzinę – mówi Krzysztof Inglot, Prezes Zarządu Personnel Service

Kto zarabiał, a kto wydawał najwięcej?

Najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na jedną osobę w gospodarstwach domowych uzyskała grupa osób pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym. W 2020 roku wyniósł on 2238 zł. Ta grupa jednocześnie wydała najwięcej – przeciętne miesięczne wydatki na osobę wyniosły 1412 zł. Wśród osób z tej grupy, w porównaniu do przeciętnej dla ogółu gospodarstw domowych w Polsce, zarówno dochód, jak i wydatki były wyższe odpowiednio o 16,6% i o 16,8%.

Gospodarstwa domowe pracowników osiągnęły dochód w przeliczeniu na osobę w wysokości 1934 zł, a ich miesięczne wydatki kształtowały się na poziomie 1186 zł. W przypadku gospodarstw domowych rolników, dochody w 2020 roku wyniosły 1853 zł, a wydatki 839 zł.

– Najniższym przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na jedną osobę w 2020 roku dysponowały gospodarstwa domowe rencistów. Ich przeciętny dochód na jedną osobę wyniósł 1522 zł i był o 20,7% niższy od średniej ogólnopolskiej. Co więcej, ta różnica się pogłębia, bo w 2019 roku wynosiła 17,7%. W tej grupie, podobnie  jak w latach poprzednich, odnotowano najwyższy udział wydatków w dochodach, które sięgają niemal 80%. Natomiast najniższe przeciętne wydatki zanotowano w grupie rolników – zauważa Krzysztof Inglot, Prezes Zarządu Personnel Service.

Jak Polacy oceniają swoją sytuację materialną?

W 2020 roku zmniejszył się odsetek gospodarstw domowych z przeciętnym miesięcznym dochodem rozporządzalnym na osobę wynoszącym poniżej 2000 zł (56% vs. 61% w 2019 roku). 37,6% gospodarstw miało dochód od 2000 do 4000 zł na osobę (33,7% w 2019 roku), a 4,7% od 4000 do 6000 zł na osobę (3,9% w 2019 roku). Najwyższy próg 6000 zł lub więcej na osobę osiągnęło 1,7% gospodarstw domowych (1,4% w 2019 roku).

Dobre wnioski płyną z danych na temat subiektywnej oceny sytuacji materialnej, która z roku na rok ulega poprawie we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych. W 2020 roku można zauważyć wzrost odsetka gospodarstw oceniających swoją sytuację materialną jako dobrą albo raczej dobrą: 51,6% gospodarstw domowych ogółem wobec 48,6% w 2019 roku oraz spadek odsetka gospodarstw postrzegających ją jako raczej złą albo złą – 5,8% wobec 7% w 2019 roku. Najlepiej swoją sytuację materialną postrzegały gospodarstwa domowe pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym: 73,4% ocen pozytywnych, najgorzej zaś gospodarstwa domowe rencistów: 23,5% ocen pozytywnych.

Źródło: Personnel Service